Prawidłowe przyjęcie zagrywki i rozpoczęcie akcji to kluczowe elementy gry w siatkówkę. Od tego jak poradzimy sobie z pierwszym kontaktem z piłką zależy przebieg całej akcji i szanse drużyny na zdobycie punktu. W niniejszym artykule przyjrzymy się dokładnie jak przygotować się do odbioru zagrywki, jaką technikę zastosować by ją skutecznie przyjąć oraz jak zareagować by rozpocząć jak najlepszą akcję po zagrywce przeciwnika.
Przygotowanie do odbioru zagrywki
Ustawienie i balans ciała
Aby skutecznie przyjąć zagrywkę należy odpowiednio ustawić ciało i utrzymać właściwy balans. Stopy powinny być lekko rozstawione na szerokość bioder lub nieco szerzej, stawy kolanowe lekko ugięte. Środek ciężkości przenosimy na przednie części stóp co pozwoli nam łatwiej uruchomić nogi do reakcji. Plecy trzymamy proste, klatka piersiowa lekko wysunięta do przodu. Głowa podniesiona, wzrok skupiony na przeciwniku. Takie ustawienie zapewni stabilność i gotowość do reakcji na zagrywkę.
Nogi w pozycji do ruchu
Nogi powinny być gotowe do dynamicznego ruchu, by móc szybko przemieścić się w kierunku nadlatującej piłki. Niewielkie ugięcie nóg w kolanach pozwoli na eksplozyjny start. Na chwilę przed zagrywką warto ponaciskać mięśnie ud i łydek, aby jeszcze bardziej napiąć mięśnie i zwiększyć gotowość do reakcji. Dzięki temu można będzie szybciej ruszyć do piłki. Stopa przednia powinna być skierowana w stronę zagrywającego, co ułatwi odbicie do przodu.
Skoncentrowanie uwagi i obserwacja piłki
Tuż przed zagrywką należy maksymalnie skoncentrować się na przeciwniku i obserwować tor lotu piłki. Pozwoli to precyzyjnie ocenić kierunek i moc uderzenia i odpowiednio zareagować. Wzrok powinien być utkwiony w ręce zagrywającego, aby nie stracić piłki z oczu. Trzeba obserwować także wyskok przeciwnika i tor ruchu ramienia. Pomoże to przewidzieć trajektorię lotu piłki jeszcze przed uderzeniem i ułatwi prawidłową reakcję.
Technika odbioru zagrywki
Sposoby przyjęcia zagrywki w zależności od jej rodzaju
Kluczowe jest dobranie odpowiedniej techniki odbioru w zależności od rodzaju zagrywki. Przy mocnych zagrywkach wysokich, płaskich lub półgórnych najczęściej stosuje się odbiór sposobem górnym. Pozwala on mocniej uderzyć piłkę i skierować ją dokładnie nad siatką. Przy krótkich i skróconych zagrywkach lepiej sprawdzi się odbiór dolny, zapewniający większą kontrolę i precyzję. Odbiór w półprzysiadzie przyda się przy nisko lecących piłkach, zwłaszcza zagrywkach plackiem. Wyboru techniki należy dokonać błyskawicznie obserwując zagrywkę.
Zasady ułożenia ramion i dłoni
Niezależnie od wybranej techniki, przy odbiorze ważne jest prawidłowe ułożenie ramion i ustawienie dłoni. Przedramiona tworzą rodzaj “koszyczka”, dłonie są skierowane w górę, place lekko do siebie. Dłonie, ramiona i tułów powinny stanowić sztywną, stabilną całość, gotową na amortyzację przy uderzeniu piłki. Piłka odbija się od napiętych przedramion, kontrolowane jest to ułożeniem dłoni. Taka pozycja zapewni dobry odbiór.
Właściwa praca stóp podczas odbioru
Nogi także odgrywają istotną rolę przy przyjęciu zagrywki. Dynamiczny ruch stóp pomaga w ustawieniu tułowia pod piłką. Zgięcie nóg tłumi moc uderzenia, a wyprost przy odbiciu nadaje piłce wir. Dzięki pracy stóp można nieznacznie skorygować pozycję i lepiej ustawić się pod piłkę. Wysunięcie biodra pomaga przy trudniejszych odbiorach. Ćwiczenia pracy stóp i nóg poprawią skuteczność przyjęcia.
Pierwsza akcja po przyjęciu zagrywki
Szybkie rozegranie piłki do rozgrywającego
Po skutecznym przyjęciu, pierwszą myślą powinno być jak najszybsze skierowanie piłki do rozgrywającego - “dawanie” jest absolutną podstawą. Najlepiej odbić piłkę oburącz górą w okolice 3 metra, na wysokość wzrostu rozgrywającego. Trajektoria dośrodkowana, bez rotacji. Rozgrywający będzie miał wtedy komfortową sytuację do rozegrania akcji.
Zgranie się z partnerem przy krótkiej zagrywce
Przy krótkich zagrywkach, gdy przyjmujący jest blisko siatki, dobrym rozwiązaniem jest szybkie “zgranie” piłki z jednym z atakujących. Może to być ścisła lub szybka piłka wystawiona na końcówki bloku lub do strefy 4. Znakomite rozwiązanie przy zaskoczeniu bloku rywala.
Atak po zagrywce zastanej lub pływającej
W sytuacji, gdy uda się przyjąć płytką, zastaną zagrywkę, można rozważyć mocne uderzenie z własnego przyjęcia. Skrócenie akcji i zaskoczenie rywala mogą dać punkt. Warunkiem jest dobra kontrola piłki i ustawienie tułowia do ataku. Także “pływające” zagrywki warto czasami zamienić na mocny atak z drugiej linii.
Reakcja na różne typy zagrywek
Radzenie sobie z mocnymi zagrywkami
Kluczowe przy mocnych zagrywkach jest utrzymanie równowagi i amortyzacja piłki ramionami. Ciało powinno być ustawione w kierunku nadlatującej piłki, nogi ugięte i gotowe do “przysiadu”. Tułów pochylamy do przodu, całość tworzy “poduszkę” tłumiącą siłę uderzenia. Piłka odbija się od napiętych przedramion do rozgrywającego.
Przyjęcie skróconej lub płaskiej zagrywki
Przy płaskich i nisko lecących zagrywkach kluczowe jest przymknięcie dłoni, by nie “uciekła” piłka. Nogi ugięte, tułów pochylony do przodu. Piłka kierowana jest do rozgrywającego, z nadaniem rotacji nadgarstkiem. Można też zastosować odbiór dolny, z precyzyjnym ułożeniem dłoni i kontrolą piłki.
Postawa przy zagrywce z wyskoku
Przy zagrywce z wyskoku ważna jest obserwacja toru lotu piłki jeszcze w powietrzu i szybka reakcja. Należy dynamicznie przemieścić się w odpowiednie miejsce i przyjąć piłkę zgodnie z jej trajektorią. Często konieczny będzie odbiór w półprzysiadzie, by dopasować się do nisko lecącej piłki po mocnym uderzeniu z wyskoku.
Współpraca z zawodnikami przy odbiorze
Komunikacja i zgranie z partnerem
Dobra współpraca przyjmującego z rozgrywającym i atakującymi jest kluczowa dla powodzenia akcji. Przed zagrywką warto wymienić spojrzenia, gesty, upewnić się co do taktyki. W trakcie akcji komunikacja werbalna i niewerbalna pozwoli lepiej współdziałać i zaskoczyć rywali.
Wsparcie innych odbiorców przy trudnej zagrywce
Przy zagrywkach kierowanych na określonego zawodnika, pozostali odbiorcy powinni asekurować, być gotowi na przejęcie piłki. Należy uważnie obserwować kolegę i w razie potrzeby wspomóc go, przemieszczając się w pole uderzenia. Zespół działa tu jak jeden organizm.
Rotacja ustawienia przy kolejnych akcjach
Aby zmylić rywala i poprawić odbiór, zawodnicy powinni rotować pozycjami po każdej akcji według ustalonego schematu. Zmienia to kierunki poruszania się i odbioru, utrudniając przeciwnikowi “czytanie” naszych zagrań.
Analiza i eliminowanie błędów
Poprawne ustawianie się pod zagrywką
Kluczowe dla eliminacji błędów jest prawidłowe ustawianie tułowia i nóg pod zagrywką, co zostało omówione wcześniej. Ćwiczenia z trenerem i kolegami bez piłki, uczą prawidłowej postawy i ruchu. Później łatwiej przenieść je do gry.
Ćwiczenia stabilizujące odbiór i przyjęcie
Warto wykonywać dodatkowe ćwiczenia stabilizujące technikę, np. odbiór piłek rzucanych lub podawanych w różnych kierunkach i z różną siłą. Trening z partnerem pozwoli też doskonalić współpracę przy odbiorze i rozegraniu.
Analiza wideo własnych odbiorów
Obserwacja nagrań wideo z meczów pozwoli dostrzec błędy popełniane przy odbiorze zagrywki. Można dokładnie przeanalizować ustawienie ciała, pracę rąk i nóg, zauważyć opóźnienia w reakcji. To pomoże wyeliminować niewłaściwe nawyki i poprawić tę kluczową umiejętność.
Podsumowanie
Umiejętność przyjęcia zagrywki i rozpoczęcia akcji to podstawa gry w siatkówkę. Wymaga ona zarówno doskonałej techniki, jak i zgrania zespołowego. Kluczowe jest odpowiednie ustawienie i balans ciała, dynamiczna praca nóg i właściwa praca rąk przy kontakcie z piłką. Ważny jest wybór techniki w zależności od typu zagrywki oraz błyskawiczna współpraca z rozgrywającym i atakującymi. Tylko dzięki temu możliwe jest rozpoczęcie skutecznej akcji punktowej i pokonanie rywali. W połączeniu z analizą błędów i treningiem poprawny odbiór i pierwsza piłka stanowią podwaliny zwycięstwa w siatkówce.